Elektra

Materialen 12 V
Plafondlampen
Wandlampen
Overige lampen
Materialen 3,5 V
Lampen 3,5 V

Voor de schaal 1:12 levert o.a. Cir Kit een compleet elektra-systeem op 12 Volt lampen, transformator, losse onderdelen, kopertape en nog veel meer, bij Alles Klein verkrijgbaar.

Zie ook bij Elektra Tips

Waarom 12V of 3,5V ?

De getallen staan voor Volt, voltage.
In Nederland is 220 Volt beschikbaar, maar deze lampen zijn vaak te heet voor in uw kostbare poppenhuis. Daarom zijn de lampjes in het poppenhuis 12 Volt of minder. Een transformator (trafo) regelt de stroomtoevoer (input) van 220 Volt naar (output) 12 Volt of minder.

In treinmodelbouw bestaat ook 6 en 9 Volt. In poppenhuizen werkt men met het 12Volt-systeem, waarin heel veel lampjes en toebehoren verkrijgbaar zijn van diverse merken.

Voor kinderhuizen wordt vaak gekozen voor 3,5 Volt (ook wel 3 of 4 Volt, is vrijwel hetzelfde). Dit is kindveilig: zelfs geen prikje voelt het kind wanneer het toch per ongeluk de elektra kan aanraken. Ook hiervoor zijn lampjes, trafo en toebehoren verkrijgbaar.

Maar je kunt niet onderling combineren!

Op een trafo van 3,5 Volt geeft een 12V lampje geen licht en op een 12V trafo zal een 3,5V lampje gewoon kapot spatten! Soms kun je wel de "peertjes" in zo'n lampje vervangen voor een ander voltage-peertje.

Daarom spreek ik voor het gemak

over lampjes als het omhulsel en pitje voor het piepkleine "peertje". In sommige lampjes zitten meer pitjes, in een kroonluchter soms wel tot 12 stuks! Dat is van belang voor het optellen hoeveel lampen je op een trafo kunt aansluiten:

Aantal lampen in huis per trafo:

Op de trafo staat op het type-plaatje ook altijd een W (watt) of VA (volt-ampere) of A(mpere) vermeldt. En dat is van belang om te weten hoeveel lampjes (lees: pitjes!) veilig kunnen worden aangesloten. Een opgave van 30-33 stuks is niet ongebruikelijk. Dat lijkt heel veel, zoveel lampjes heb je toch niet in een zeskamer poppenhuis? Nou, misschien wel. In iedere kamer toch al snel een plafondlamp, wat losse lampjes her en der, in de haard een rood lampje, een tv misschien? En die ene plafondlamp is een kroonluchter, dat wandlampje bestaat uit twee kapjes, tel maar op: het gaat om alle pitjes bij elkaar.

Is te veel dan gevaarlijk?

"TE is nooit goed" want een trafo kan doorbranden op te veel lampjes. In het beste geval krijg je gewoon geen of te weinig licht in je lampjes, maar in het slechtste geval probeert de trafo toch stroom te leveren aan die overvloed en wordt dus loeiheet! Veel te heet. Een goede (beveiligde) trafo zal dan afslaan. Weg licht.
Wat raar, de volgende dag doet-ie het wel weer even, en dan weer niet....? Die arme trafo, hij doet zijn best, maar het is gewoon teveel. Dus oververhit, afslaan, afkoelen, toch weer proberen, oververhit, etc.etc. In het ergste geval: doorbranden of kortsluiting!

Maar te weinig is toch niet erg?

"Te is nooit goed" want met een zware trafo heeft dat eerste enkele lampje (omdat je toch alvast wat wil hebben branden) wel erg veel aandacht (stroom) in zijn eentje.
In het beste geval slijt-ie erg snel, in het ergste geval brandt het pitje direct door of smelt zelfs het lampekapje van de hitte. Dus heb geduld: probeer pas een zware trafo met meer lampjes tegelijk, en zo kort mogelijk aanlaten, tot er echt minstens de helft van de capaciteit aangesproken wordt. Dus een 10-lamp trafo minstens 4-5 lampjes en een 30-lamp trafo met minstens 10-15 lampjes. Vinden ze fijn...

Welke trafo moet ik dan kiezen:

Soms is het makkelijk. Lundby levert zelf een trafo voor hun poppenhuizen. Hun huizen zijn dan ook al voorzien van aansluitingen voor lampjes en trafo. Voor de andere huizen kun je zelf kiezen. Wanneer je alleen een kamertje of winkeltje wil verlichten, is een lichte trafo tot 10 lampjes voldoende. Een klein poppenhuis tot 6 kamers kan toe met de lichte trafo (7-8 VA of 10 W) en een groter huis met de zwaardere trafo (20W) tot wel 33 lampjes.

Er is zelfs een dubbele trafo verkrijgbaar tot wel 60 lampjes! En ga maar eens tellen na verloop van tijd, dan sta je soms versteld over het aantal pitjes in je poppenhuis.

Binnenkort volgt meer info over aansluitingen.

Bij Alles Klein gratis uitleg over elektra in uw poppenhuis!